กรุงกบิลพัสดุ์ (Kapilavastu) เป็นชื่อเมืองหลวงของแคว้นสักกะ แม้ว่าจะไม่เป็นสังเวชนียสถาน แต่ก็มีความเกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้าเป็นอย่างมาก เพราะเมืองนี้เป็นเมืองของพระเจ้าสุทโธทนะผู้เป็นพระราชบิดาของเจ้าชายสิทธัตถะซึ่งต่อมาได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า เรื่องราวต่างๆ เกิดขึ้นมากมาย
กบิลพัสดุ์ แปลตามศัพท์ว่า “ที่อยู่ของกบิลดาบส” เพราะบริเวณที่ตั้งเมืองนี้เคยเป็นที่อยู่อาศัยของดาบสชื่อ กบิล พวกเจ้าศากยะได้มาจับจองตั้งเป็นเมืองขึ้นและตั้งชื่อเมืองใหม่นี้ว่ากบิลพัสดุ์ เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่กบิลดาบส
พระถังซัมจั๋ง ได้พรรณนา เมืองกบิลพัสดุ์แห่งนี้ว่า “แคว้นกบิลพัสดุ์ มีอาณาเขตโดยรอบ ประมาณ 4000 ลี้ เขตนครหลวงโดยรอบ ประมาณ 1000 ลี้ เป็นที่ร้าง ปรักหักพัง กำแพงพระราชวัง โดยรอบราว 15 ลี้ เหลือแต่ฐาน ก่อด้วยอิฐแข็งแรงมาก"
ที่เราไปดูเป็นกรุงกบิลพัสดุ์ใหม่ ปัจจุบันเป็นเพียงชนบทเล็กๆ อยู่ที่ Piparawa จังหวัดสิทถัตถะนคร (Sidharatnagar) บริเวณชายแดนเขตประเทศอินเดียที่ต่อกับประเทศเนปาล
กรุงกบิลพัสดุ์ใหม่นี้ถูกสัญนิษฐานว่า หลังจากเจ้าศากยวงศ์ทั้งหลายถูกทำลายโดยพระเจ้าวิฑูทภะ ที่ยังเหลืออยู่ก็ได้มาสร้างวังแห่งใหม่ ณ สถานที่แห่งนี้ และสร้างสถูปพร้อมบรรจุพระบรมสารีริกธาตุไว้ด้วย ซึ่งเมืองกบิลพัสดุ์เก่านั้น ปัจจุบันอยู่ในเขตประเทศเนปาล ห่างจากลุมพินีวันทางทิศเหนือ 22 กิโลเมตร
เราเดินเข้าไปจะพบเจอแต่เพียงซากอิฐซากหิน ที่เชื่อว่าเป็พระราชวังและบ้านเมือง แต่ส่วนใหญ่น่าจะยังจมอยู่ใต้พื้นดินที่ยังไม่มีการขุดค้นหากันแต่อย่างใด ปัจจุบันอยู่ภายใต้การดูแลของกองโบราณคดีอินเดีย
ภาพผอบหินสบู่ (Soap Stone) ที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ พร้อมอักษรพรหมีที่สลักเป็นหลักฐานว่า นี้คือพระบรมสารีริกธาตุ ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จากศากยวงศ์
บทความที่เกี่ยวข้อง
แม่น้ำคงคา (Ganges River) เมืองพาราณสี ประเทศอินเดีย
รวบรวมข้อมูลสำหรับผุ้ที่จะไปแสวงบุญ ณ สังเวชนียสถาน 4 ตำบล ประเทศอินเดีย,เนปาล